«Το Τενεκεδένιο Ταμπούρλο», το αιρετικό αριστούργημα του Γκύντερ Γκρας, βραβευμένο με Νόμπελ Λογοτεχνίας, που σόκαρε την Γερμανική κοινωνία παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Θέατρο Σημείο από τον 15μελή εταιρικό θίασο «δήλος» μέσα από μια χειμαρρώδη μουσικοθεατρική παράσταση σε σκηνοθεσία Δήμητρας Χατούπη.

Ήρωας στο εμβληματικό έργο του Γκρας είναι ο οκτάχρονος Όσκαρ, που αποφασίζει να σταματήσει να μεγαλώνει ως ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στον κόσμο που ζει, σε μία περίοδο όπου ο ναζισμός σημείωνε άνοδο στην Ευρώπη. Ο Όσκαρ παίζει διαρκώς με το ταμπούρλο του, θρυμματίζει με γυαλιά τη φωνή του, το σκάει από το σπίτι, χάνει δικούς του ανθρώπους, τρυπώνει σε ένα τσίρκο, συναναστρέφεται νάνους, μουσικούς και κυνηγούς σπουργιτιών, ερωτεύεται και ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο. 

Πώς ξεκίνησε η ιδέα αυτής της παράστασης; Η κυρία Χατούπη επισημαίνει ότι όλα ξεκίνησαν από το ίδιο το ταμπούρλο και κάποιες εικόνες από την ομώνυμη ταινία του 1979. «Το ταμπούρλο είναι ένα όργανο που ηχεί τους κραδασμούς της γης και τους παλμούς της καρδιάς. Αυτοί οι ήχοι μας ορίζουν σαν οντότητες». Παράλληλα, σημαντικό ρόλο έπαιξε το ενδιαφέρον της για τα δρώμενα των αρχών και του μέσου του 20ου αιώνα, αλλά και ο ίδιος ο Γκρας. Όσον αφορά τη δραματουργική προσέγγιση του έργου δόθηκε έμφαση στη «συναισθηματική πορεία του Όσκαρ, που πηγαίνει μπρος πίσω και έχει συνεχώς τομές», όπως αναφέρει, με την ύπαρξη ενός αφηγητή που δίνει φωνή στις σκέψεις του ήρωα.

Τι σημαίνει για ένα παιδί να μεγαλώνει σε μία κοινωνία που καταρρέει; «Ισχύουν δύο εκδοχές. Η μία είναι αυτή του Όσκαρ που είναι συμβολική. Είναι το να κλειστεί στον εαυτό του, που είναι κάτι που το απεύχομαι και η άλλη περίπτωση να υψώσει πραγματικά το ανάστημά του και να πει “ Τώρα επαναστατώ. Βαδίζω μπροστά”. Αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι πάρα πολύ δύσκολο για τα παιδιά» δηλώνει στο «Πρακτορείο» η κυρία Χατούπη.

Εν τέλει, ο ήχος του ταμπούρλου και της σιωπής του Όσκαρ ίσως να είναι ο καλύτερος τρόπος αφύπνισης της συνείδησης της κάθε κοινωνίας που εθελοτυφλεί και σωπαίνει. Η Δήμητρα Χατούπη και ο θίασος δήλος καταφέρνουν να κερδίσουν αυτό το στοίχημα και ως ένας «οργανισμός» να μιλήσουν για το εμείς.