Γεια σας! Είμαι η Αλίκη. Η γνωστή Αλίκη, που έπεσε στην τρύπα του λαγού και πήγε στη χώρα των θαυμάτων. Θα ήθελα πολύ να σας συστηθώ. Δεν είναι καθόλου ευγενικό να μην ξέρετε ποιος είναι ο συνομιλητής σας. Λοιπόν, είμαι η Αλίκη που πήγε στη Χώρα των Θαυμάτων. Και θέλω να δηλώσω το εξής: το “ζήσαμε εμείς καλά και αυτοί καλύτερα” είναι απλά μία ουτοπία. Αυτά μας τα λένε οι γερόλυκοι για να μας καθησυχάσουν. Και που λέτε από το παραμύθι του Κάρολ κατάφερα με μεγάλη μαεστρία και υπευθυνότητα να προσγειωθώ στην Ελλάδα. Ωραίο το κλίμα δεν λέω. Ειδικά το “πολιτικό” σφύζει από υγεία. Τα Μνημόνια, το ΔΝΤ, τα μέτρα λιτότητας, η γυναίκα με τα πολλά...ταγιέρ, η Τρόικα,η άνοδος των ακροδεξιών σχημάτων στο πολιτικό γίγνεσθαι και τόσα πολλά ακόμα, συμπληρώνουν το παζλ της πολιτικής μας “αμηχανίας”.
Για να μιλήσουμε σοβαρά τώρα. Τα περιθώρια στενεύουν. Ο κόσμος έχει αρχίσει να φοβάται για το μέλλον. Δεν ξέρει τι θα γίνει. Δεν ξέρει πού οδηγείται. Ή μάλλον φαντάζεται, αλλά είναι πολύ δύσκολο να αποδεχθείς την πραγματικότητα. Με βλέπετε άλλωστε. Βγήκα από το παραμύθι και δεν λέω να το καταλάβω. Πέρασα και στο Πανεπιστήμιο και σβήνω το ένα τσιγάρο μετά το άλλο, αναρωτώμενη “Μήπως τελικά έχω πάθει κρίση;”.
Θα με συναντήσετε στους δρόμους της Αθήνας, να κάνω βόλτες, εξερευνώντας το τοπίο. Ίσως σταθώ και σε κάποιο συνοικιακό δισκάδικο, από τα λίγα που υπάρχουν ακόμα είτε σε κάποια βιβλιοθήκη, “καλύπτοντας” τις “τρύπες” των παραμυθιών. Γηράσκω αεί διδασκόμενος άλλωστε, όπως έλεγαν και οι ημών πρόγονοί. Εμείς βέβαια ακόμα να μάθουμε. Σαν Σπαρτιάτες επιζητούμε τη λιτότητα. Έχουμε και τους 300 να βοηθούν σε αυτό. Και συνεχίζω να προχωράω έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού μου τη Χώρα των Θαυμάτων.
Πάλι έχω πρωινό μάθημα σήμερα. Και πρέπει να πάω. Δεν ήθελα να πάρω αυτό το μάθημα. Αλλά τι να κάνεις όταν οι δέκα από τους εικοσιπέντε καθηγητές που διδάσκουν έχουν πάρει εκπαιδευτική άδεια. Μα και αυτοί οι δρόμοι! Γιατί να είναι άδειοι; Ακόμα μία φορά θα φτάσω νωρίς! Μισή ώρα νωρίτερα δεν είναι και λίγο. Βάλε και το ακαδημαϊκό μισάωρο, αν ο καθηγητής θυμηθεί ότι έχει μάθημα με τα.. πρόβατα...εεε τους φοιτητές του ήθελα να πω!!
Ο κήπος του πανεπιστημίου ενδείκνυται για τέτοιες μέρες σαν τη σημερινή. Η ζέστη είναι ανυπόφορη. Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται. Και εκεί που κάθεσαι ήσυχη κάτω από το φοίνικα και ρεμβάζεις, ξεπροβάλλει μπροστά σου η παράξενη εικόνα αυτή της τρύπας του κύριου Λαγού. Λίγο η ώρα, λίγο η κρίση, λίγo η βαρεμάρα, δεν το σκέφτηκα πολύ. Ακολούθησα το πεπρωμένο μου και αποφάσισα να επισκεφτώ ξανά τη Χώρα των Θαυμάτων. Δε θα χάσω και πολλά από την πραγματικότητα. Ο χρόνος θα παγώσει ως ένα θαύμα. Με μαγικό τρόπο λοιπόν και με ιλιγγυώδη ταχύτητα θα βρεθώ ξανά στο παραμύθι. Είμαι λίγο μεγαλύτερη βέβαια από την προηγούμενη φορά. Τα παραμύθια όμως δεν έχουν ηλικία. Σε ξεγελούν ακόμα και όταν μεγαλώσεις. Ίσως να φταίει η αναζήτηση αυτής της χαμένης αθωότητας και της μετάβασής μας από το συμβατικό χώρο του παραμυθιού στο συμβατικό χώρο της ενηλικίωσης.
Πολλές φορές, όμως τα φαινόμενα απατούν και αυτή η αρχαιολογική σκαπάνη του παρελθόντος, μας οδηγεί σε λάθος μονοπάτια και εμένα συγκεκριμένα σε ένα λάθος λαγούμι.Μόλις έφτασα στη χώρα των φίλων μου, αντιλήφθηκα αμέσως ότι όλα ήταν αλλιώτικα. Περπατούσα για πολύ ώρα σε αυτό το άγνωστο για εμένα μέρος της γκρίζας πραγματικότητας. Το παραμυθικό στοιχείο είχε χαθεί μαζί με όλα τα θαύματα της προήγουμενής μου επίσκεψης, όπως χάθηκαν και όλα τα χρώματα. Τι να έχει συμβεί άραγε; Ίσως ο πρώτος περαστικός που θα συναντήσω να μπορέσει να μου δώσει τις απαντήσεις που χρειάζομαι. Αυτή η στιγμή δεν άργησε να έρθει, καθώς λίγο πιο κάτω συνάντησα έναν κύριο. Από μακριά φαινόταν να ήταν ένας γεράκος, που περπατούσε με δυσκολία κρατώντας το μπαστούνι του. Για άλλη μια φορά όμως, θα πω ότι τα φαινόμενα απατούν. Τα γκρίζα μαλλιά του ψιλόλιγνου ανθρώπου, το μόνο που δεν μαρτυρούσαν ήταν η ηλικία του.
Με τη γνωστή παιδική αφέλεια των 20 χρόνων μου τον πλησίασα και με ένα διάπλατο χαμόγελο του απηύθυνα το λόγο.
"Κύριε, γεια σας! Είμαι η Αλίκη! Η γνωστή Αλίκη, που είχα έρθει παλαιότερα στη Χώρα των Θαυμάτων. Μήπως έχετε δει τον κύριο Λαγό;"
"Μα, τι λες; Με σταμάτησες για να μου πεις αυτές τις ανοησίες; Δε βλέπεις πού είσαι;", ανέφερε φανερά ενοχλημένος ο περαστικός
"Γιατί το λέτε αυτό;", ρώτησα έκπληκτη
"Είσαι στην Ελλάδα του 2025!Εδώ δεν υπάρχουν λαγοί, ούτε θαύματα. Μόνο γκρίζες υπάρξεις, που ποτέ δεν ξέρεις τι αντιπροσωπεύουν και τι επιδιώκουν. Σταμάτα να με κοροϊδεύεις! Δεν υπάρχουν παραμύθια, υπάρχουν μόνο “παράγοντες”. Αυτοί καθορίζουν την τύχη μας εδώ και δεκαετίες"
"Δε μπορώ να σας καταλάβω!"
"Τα γκρίζα μαλλιά της τριαντάχρονης ύπαρξής μου είναι η απόδειξη των λόγων μου. Σταμάτα να κοροϊδεύεις τους ανθρώπους και ξύπνα όσο είναι καιρός. Τα παραμύθια δεν υπήρξαν ποτέ. Πόσο μάλλον τα θαύματα. Αυτό που ψάχνεις δεν υπάρχει...", σχολίασε και συνέχισε το δρόμο του, απογοητευμένος με την τροπή των πραγμάτων.
Συνέχισα να προχωρώ και εγώ , προσπαθώντας να συνειδητοποιήσω το τι συνέβη. Όλα άλλαξαν! Τελικά βρέθηκα στο λάθος “τρυπάκι”. Έπεσα στην τρύπα που σε μεταφέρει στο μέλλον. Και κάπως έτσι άρχισα να αντιλαμβάνομαι την κατάσταση γύρω μου.
Προχωρώντας άρχισα να αναγνωρίζω τα άλλοτε “ζωντανά” στέκια μου, ακολουθώντας τη διαδρομή προς το Πανεπιστήμιο. Έβλεπα τους ανθρώπους σκυθρωπούς. Τα κεφάλια τους σκυμμένα. Τα μάτια τους κενά. Οι φιγούρες τους γκρίζες. Δε μιλούσαν μεταξύ τους, παρόλο που είχαν πολλά να πουν… Έχουν ξεχάσει την ίδια τους τη γλώσσα. Φοβούνται να δεχθούν την αγάπη. Θεωρούν τους εαυτούς τους ανάξιους να αγαπηθούν. Δεν υπάρχει πλέον ούτε η στοιχειώδης επικοινωνία. Όλα γύρω μου δεν έχουν “ζωή”. Ίσως γιατί φοβήθηκαν να τη διεκδικήσουν. Δέχθηκαν όλα τα μέτρα των εκάστοτε κυβερνήσεων, χάνοντας κάτι πολύ πιο σημαντικό.
Με την ελπίδα ότι η κατάσταση θα είναι διαφορετική στο πανεπιστήμιο, αποφάσισα να κατευθυνθώ προς τα εκεί. Σύντομα ανακάλυψα ότι οι ελπίδες μου αποδείχθηκαν φρούδες. Ο κήπος δεν υπήρχε πια. Το κτίριο έμοιαζε εγκαταλελειμμένο. Κάποτε ήταν γεμάτο ζωή. Ένιωσα ότι βρίσκομαι σε μία έρημη πόλη, που μου ήταν τελείως άγνωστη. Χωρίς ανθρώπους, παρά μόνο με φιγούρες που είχαν ξεχάσει το πώς είναι να ζεις. Ίσως να μην υπήρξαν ποτέ και να τα ονειρευόμουν τόσο καιρό. Ίσως η κατάσταση να ήταν αλλιώς αν ξυπνούσαμε και αφήναμε πίσω τις αυταπάτες, διεκδικώντας το δικαίωμα στη ζωή. Σε ένα τοίχο της σχολής ένα ξεθωριασμένο σύνθημα μου έδωσε το χαριστικό χτύπημα “6 ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟ, 6 ΧΡΟΝΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟ-ΛΥΚΕΙΟ, 24 ΧΡΟΝΩΝ ΑΝΕΡΓΟΣ”. Αυτό είναι το μέλλον μου και τόσων άλλων ανθρώπων της γενιάς μου. Ίσως αν σκεφτόμουν διαφορετικά ... Πολλά τα ίσως όπως και τα θέλω του κάθε ανθρώπου. Το δικό μου θέλω λέγεται ζωή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για να μπορέσω να το πραγματοποιήσω. Έκλεισα τα μάτια μου και επανέλαβα ξανά και ξανά την πολυπόθητη λέξη με τα τρία γράμματα. Ο χρόνος κυλούσε με ιλιγγιώδη ταχύτητα με τις γκρίζες φιγούρες να με προσπερνούν η μία μετά την άλλη.
Μόλις άνοιξα τα μάτια μου, όλα ήταν όπως παλιά! Έβλεπα και πάλι τη ζωή γύρω μου, στους δρόμους, στον αέρα, στη σχολή, στα πρόσωπα των παιδιών που σπουδάζουν και προσπαθούν να ονειρεύονται. Είδα ανθρώπους με όνειρα, που συνεχίζουν να ελπίζουν. Όμως αναρωτιέμαι… τι ήταν αυτό που είδα; Έτσι θα είμαστε το 2025 στην Ελλάδα; Πόσες γενιές θα χαθούν ακόμα, στην δύνη των πολιτικών συμφερόντων; Η ερώτηση του ενός δισεκατομμυρίου δύσκολα μπορεί να απαντηθεί. Ίσως γιατί δεν υπάρχει απάντηση. Δυστυχώς ο κόσμος δεν είναι αγγελικά πλασμένος. Τα παραμύθια κάποτε τελειώνουν και μετά έρχεσαι αντιμέτωπος με την πραγματικότητα.
Πέρασαν περίπου πέντε χρόνια από τότε που βρέθηκα σε αυτή την “αλλιώτικη” χώρα των “θαυμάτων”. Ολοκλήρωσα τις σπουδές μου και με δόξα και τιμή έφτασε η πολυπόθητη ημέρα της ορκωμοσίας. Αρίστευσα δε μπορώ να πω. Αλλά αυτό το τηλεφώνημα της γραμματείας του τμήματος, που μου ανακοίνωνε ότι ως αριστούχος θα απαγγείλω τον όρκο και μετά θα έπρεπε να βγάλω και λόγο, μόνο μπελάδες μου έφερε. Δεν ήξερα τι να πω στους συμφοιτητές μου. Οι Ιθάκες του Καβάφη ήταν πολύ πασέ. Η έμπνευσή μου όμως δε με βοηθούσε καθόλου. Αυτό το ξεθωριασμένο σύνθημα στον τοίχο, τριγυρνά εδώ και αρκετά χρόνια στο πίσω μέρος του μυαλού μου.
Υπήρξαν και τα σχόλια καλοθελητών συγγενών τύπου “Άντε να βρεις καμιά δουλειά, αλλιώς φύγε από το σπίτι”, αλλά και σχόλια τύπου “Να γλείφεις τους κώλους πολιτικών παραγόντων αν θες να βρεις δουλειά και να κρύβεις αυτά που κάνουν!!”. Το ένα έφερε το άλλο και οι πολιτικές μου εκρήξεις, εκτόξευσαν αυτές μου τις συζητήσεις στα ύψη. Και λίγες ώρες αργότερα ξεκίνησα να γράφω τον πολυπόθητο λόγο.
“Αξιότιμοι κύριοι καθηγητές, αγαπητοί συγγενείς και φίλοι, αγαπητοί συνάδελφοι,
Σήμερα για εμάς κλείνει ένας πολύ σημαντικός κύκλος. Σήμερα αποφοιτούμε επισήμως από το πανεπιστήμιο, που περάσαμε τα φοιτητικά μας χρόνια. Μέσα σε αυτά τα χρόνια, κάναμε φιλίες, στην πορεία χάσαμε κάποιες από αυτές, γελάσαμε, στενοχωρηθήκαμε, παρακολουθήσαμε μαθήματα που μας ενδιέφεραν αλλά και κάποια μαθήματα που μας άφησαν αδιάφορους. Ακόμα και αν κάποιες φορές διαφωνούσαμε μεταξύ μας, πάντοτε όταν χρειάστηκε ήμασταν ενωμένοι. Τα γεγονότα της ΕΡΤ, τον Ιούνιο του 2013, μας συγκλόνισαν. Όχι μόνο για το ότι οι συνάδελφοί μας έμειναν χωρίς δουλειά, αλλά και για το βάναυσο τρόπο που έπεσε το μαύρο στην οθόνη.
Ένα χρόνο μετά, παρόλο που για τους περισσότερους είμαστε μία άτυχη γενιά, η γενιά των 200 και των 300 ευρώ, εμείς πρέπει να συνεχίσουμε το ταξίδι μας. Ως δημοσιογράφοι και επικοινωνιολόγοι, οφείλουμε στους εαυτούς μας να αγωνιζόμαστε για την αλήθεια. Οφείλουμε να υπερασπιζόμαστε τα ιδανικά μας και ποτέ μα ποτέ να μην υποκείψουμε σε κομματικά συμφέροντα και να μην δεχθούμε να αυτολογοκριθούμε. Είμαστε υποχρεωμένοι να μεταφέρουμε τα γεγονότα, όπως είναι στην πραγματικότητα, σεβόμενοι το κοινό μας, καταρρίπτοντας το “ρουφιάνοι, αλήτες, δημοσιογράφοι”. Μπορεί να είμαστε η γενιά των 300 ευρώ, η άτυχη γενιά της οικονομικής κρίσης, αλλά μπορούμε να γίνουμε η γενιά που θα αντισταθεί στο υφιστάμενο πολιτικό σύστημα. Ας τολμήσουμε να ονειρευτούμε, όσο ουτοπικό και αν φαίνεται, γιατί τα όνειρα γεννούν την ελπίδα και η ελπίδα γεννά τη δύναμη και τη θέληση για αλλαγή.
Κλείνοντας θα ήθελα να σας αναφέρω τα λόγια ενός πολύ αγαπημένου μου προσώπου, που αυτή τη στιγμή δε βρίσκεται στη ζωή. Ο Στέλιος, ενώ νοσηλευόταν, πριν χάσει τη μάχη για την επάρατη νόσο μου είπε “εκείνο που ζητώ από εσένα σε όλες τις δυσκολίες που θα συναντήσεις, μην το βάλεις κάτω. Μην απογοητευτείς. Κάνε το καθήκον σου απέναντι στον εαυτό σου. Τον δρόμο που χάραξες τον ξέρω. Πονάει μάτια μου. Πονάει γιατί έχει καρέκλα, έχει προσπάθεια, έχει απογοήτευση, μα έχει και όμορφες νίκες. Μην επιτρέπεις να σε καθοδηγήσουν, αλλά να τους καθοδηγήσεις. Μη γίνεις ένα άβουλο πλάσμα. Γίνε ένας δυναμίτης. Το μπορείς!”
Καλή σταδιοδρομία σε όλους μας”
Αν με ρωτήσετε ποια είμαι θα σας απαντήσω το εξής. Είμαι η Αλίκη, που επισκέφτηκε κάποτε τη Χώρα των Θαυμάτων και επέλεξε να αφήσει πίσω της το παραμύθι του Κάρολ για να παλέψει για τη ζωή της στο σήμερα. Είμαι η Αλίκη που πιστεύει στα όνειρα και στις ανθρώπινες σχέσεις, που θέλουν το χρόνο τους για να αναπτυχθούν. Μα πάνω από όλα, είμαι η Αλίκη, που θέλει το 2025 να είναι “ζωντανή”! Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία. Ευχαριστώ καλέ μου αναγνώστη, που με άφησες να μοιραστώ μαζί σου τις σκέψεις μου και τις ανησυχίες μου, ακολουθώντας με έως εδώ! Θα σε συναντήσω ξανά το 2025. Ελπίζω να σε δω να χαμογελάς…